Chúng ta thường có xu hướng tự chọn những người xuất hiện trong cuộc sống của mình. Ý tôi là, chúng ta thường kết bạn với những người có cùng sở thích, quan điểm và trải nghiệm giống mình. Chúng ta cũng có xu hướng tìm đến những trải nghiệm củng cố cho những gì ta từng tin hoặc từng trải qua.

Chúng ta không giỏi trong việc tiếp nhận sự đa dạng. Điều đó không đến một cách tự nhiên.

Đọc sách là một trong những cách giúp chúng ta chống lại khuynh hướng đó. Đặc biệt là hồi ký, thể loại này là công cụ tuyệt vời để mở rộng trải nghiệm sống của ta. Bạn chỉ cần ngồi xuống và đọc, và chỉ trong vòng một ngày, bạn có thể sống một cuộc đời khác, nhìn thấy những điều người khác từng thấy, cảm nhận những gì họ từng cảm.

Dưới đây là 6 cuốn hồi ký có thể khiến bạn thay đổi cách nhìn về thế giới!

Cuốn này thì tôi không thể đọc trong một ngày được. Vì thật sự, nếu bạn lỡ tay làm rơi cuốn sách này, có khi nó đủ nặng để làm đau một đứa trẻ nhỏ.

Ron Chernow là một trong những nhà viết tiểu sử nổi tiếng nhất còn sống, và cuốn sách dày 928 trang (chữ thì nhỏ xíu) này hiện đang được xem là tiểu sử "chuẩn mực" về cuộc đời của George Washington.

Tôi không nhớ mình bắt gặp cuốn sách này ở đâu, nhưng điều khiến tôi buồn cười khi thấy nó là: tôi nhận ra, dù đã học rất nhiều lịch sử, biết về Hiến pháp và chính phủ Mỹ, tôi thật ra chẳng biết gì cụ thể về cuộc đời của Washington cả. Như bao người, tôi chỉ nghe nói ông là người tài ba. Cũng nghe nói ông rất được kính trọng thời đó và nay được xem là một trong những nhân vật đạo đức nhất trong lịch sử loài người. Nhưng nếu hỏi tôi ông là người như thế nào? Tôi… chẳng biết gì cả.

Và rồi, khi đọc sách, tôi nhận ra cái gọi là “tài ba” của Washington bị đánh giá quá thấp. Có vô số đêm tôi đọc cuốn này trước khi đi ngủ và phải phì cười, quay sang vợ tôi và nói: “Em sẽ không tin nổi cái này đâu…”

Dù bạn nghĩ Washington vĩ đại đến đâu, thì ông ấy còn vĩ đại hơn thế nữa. Không chỉ vì thành tựu hay đức tính khiêm tốn (ông từng được đề nghị làm vua của nước Mỹ và nhiều lần từ chối), mà còn vì tính người trong ông. Chernow miêu tả sâu sắc những lo lắng của Washington về tiền bạc và xuất thân nông dân nghèo, sự giằng xé trong ông về chế độ nô lệ và nỗ lực giải phóng những người nô lệ của mình, sự nhạy cảm khi bị đối thủ chính trị xúc phạm, tài năng thể chất đáng nể, và cả những lần ông… tán tỉnh phụ nữ.

Ông là một con người đầy thú vị, từ trong ra ngoài, và chắc chắn là một trong những nhân vật có ảnh hưởng lớn nhất từng tồn tại trên trái đất này.

Đây là kiểu sách mà bình thường tôi sẽ chẳng bao giờ đọc, nhưng lần này tôi buộc bản thân phải đọc. “Hunger” là một cuốn hồi ký của một nhà hoạt động nữ quyền bị béo phì nghiêm trọng (cụm từ "béo phì nghiêm trọng" là thuật ngữ y học, không phải sự phán xét cá nhân của tôi).

Roxane Gay nặng hơn 500 pound (hơn 225 kg), và theo lời kể của chính cô, cô bị nghiện ăn. Cuốn hồi ký này nói về mối quan hệ giữa cô với thức ăn, với cơ thể mình, và với cuộc đời cô. Nó cực kỳ mạnh mẽ vì sự thẳng thắn và dễ bị tổn thương mà tác giả thể hiện. Cô đã trải qua rất nhiều đau khổ trong đời. Và cô không né tránh bất kỳ phần nào trong những nỗi đau đó.

Có lẽ điều thú vị nhất là việc Roxane Gay hoàn toàn nhận thức được toàn bộ “chuỗi domino” đã đổ xuống, dẫn cô đến tình trạng hiện tại: sang chấn nghiêm trọng về tình dục khi còn nhỏ khiến cô bắt đầu “ẩn mình” bằng cách trở nên béo hơn, điều đó dẫn đến việc nghiện ăn, rồi kéo theo cả một đời những mối quan hệ kỳ quặc và đổ vỡ. Cô thừa nhận tất cả. Nói ra một cách thẳng thắn. Và trung thực về khả năng (hoặc không thể) đối mặt với chúng trong từng thời điểm. Có ngày ổn, có ngày không. Có năm tốt hơn những năm còn lại.

Tóm lại, cuốn sách này đã mở mang tầm mắt tôi và tôi thật sự thấy mừng vì đã đọc nó. Trong những năm qua, tôi đã từng nhận được kha khá email giận dữ vì những câu đùa về người béo tôi từng viết trên trang của mình. Gần đây, tôi đã lục lại kho lưu trữ và gỡ bỏ những câu có thể tìm thấy. Và cuốn sách này chỉ khiến tôi càng nhạy cảm hơn với những vấn đề như thế trong tương lai.

Đây là một trong những cuốn hồi ký vừa vui nhộn vừa gây sốc nhất mà tôi từng đọc. Trevor Noah là một danh hài nổi tiếng toàn cầu, lớn lên trong cảnh nghèo đói ở Nam Phi dưới chế độ phân biệt chủng tộc apartheid. Là một đứa trẻ lai, sự tồn tại của anh vào thời điểm đó về mặt pháp lý là… bất hợp pháp. Vậy nên cái tên cuốn sách - “Born a Crime” (Đứa con phi pháp), hoàn toàn không phải ẩn dụ.

Tuổi thơ đầy biến động của Noah, với khiếu hài hước độc nhất vô nhị của anh, khiến cuốn sách này vừa lôi cuốn, vừa xúc động, vừa buồn cười đến độ cười ra nước mắt, nói ngắn gọn là hội tụ đủ mọi cảm xúc mà bạn có thể tưởng tượng. Một cuốn sách đọc cực kỳ vui và lôi cuốn đến tận trang cuối cùng.

Đây là cuốn sách bắt buộc phải đọc đối với bất kỳ ai muốn khởi nghiệp, đã từng khởi nghiệp, ước gì mình đã khởi nghiệp, hay chỉ đơn giản là từng nghĩ đến chuyện bắt đầu một công việc kinh doanh.

“Gã nghiện giày” kể về quá trình thành lập và 7 năm đầu tiên của một trong những công ty lớn và thành công nhất thế giới. Nhưng nó cũng là một bản liệt kê dài những thất bại, sai lầm, suýt nữa thì hỏng, và những khoảnh khắc may mắn đến khó tin.

Đây là cuốn sách hay nhất mà tôi từng đọc về cách thành công thực sự diễn ra: không phải là một bản kế hoạch hoàn hảo được vạch ra rồi thực hiện chỉn chu, mà là một hành trình loạng choạng, vấp ngã, thử sai liên tục cho đến khi tìm được một điều gì đó hiệu quả, và sau đó, chạy hết tốc lực với nó.

Lại thêm một cuốn hồi ký đáng kinh ngạc nữa. Vào giữa những năm 1990, Jean-Dominique Bauby bị đột quỵ và rơi vào trạng thái hôn mê. Trong thời gian đó, ông tỉnh lại trong trạng thái gọi là “hội chứng khóa trong” (locked-in syndrome) - nghĩa là người bệnh tỉnh táo hoàn toàn nhưng không thể cử động bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể.

Cuối cùng, người thân phát hiện ra ông vẫn còn ý thức. Với sự giúp đỡ của con gái mình, Bauby đã nghĩ ra một hệ thống bảng chữ cái để giao tiếp bằng cách chớp mí mắt bên trái. Toàn bộ cuốn sách này được viết nên thông qua quá trình cực kỳ chậm rãi và đau đớn: một người đàn ông bị liệt toàn thân, chỉ dùng một mí mắt để truyền tải từng chữ cái.

Ấy vậy mà bằng một cách kỳ diệu nào đó, văn phong trong sách lại vô cùng đẹp đẽ. Đây là một tác phẩm đầy mê hoặc, ghi lại nỗi đau không tưởng của một con người, và cách ông vượt lên trên nỗi đau ấy bằng trí tuệ và sự kiên cường.

Tôi thật sự ấn tượng với chiều sâu và sự thấu suốt trong cuốn hồi ký này. Nói ra thì hơi ngại, nhưng thường thì người ta không mong đợi gì nhiều từ sách của các ngôi sao nổi tiếng. Thế nhưng cuốn này lại là một ngoại lệ.

McConaughey vẫn “quái” và sâu sắc như mọi khi. Anh xuất thân từ một gia đình “không bình thường lắm” ở một thị trấn nhỏ thuộc bang Texas, và khác với nhiều diễn viên dành cả đời để theo đuổi giấc mơ Hollywood, anh lại gần như tình cờ bước vào nghiệp diễn xuất.

Đây là một cái nhìn thú vị và đầy khác biệt về hành trình sự nghiệp ở Hollywood - thẳng thắn, sâu sắc, và không giống bất kỳ ai. Rất đáng đọc.

- Theo Mark Manson