“Sự Thật Về Nạn Đói Năm 1945 – Qua Tư Liệu Và Ký Ức Lịch Sử” là công trình lịch sử đầy tâm huyết của nhà sử học Nguyễn Quang Ân, do Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật ấn hành nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9.
Tác phẩm không chỉ tái hiện thảm họa kinh hoàng cướp đi sinh mạng của hơn 2 triệu người dân Việt Nam, mà còn là một tiếng nói phản biện mạnh mẽ, góp phần làm sáng tỏ nguyên nhân sâu xa – cả từ thiên tai lẫn chính sách cai trị tàn bạo – đồng thời khơi dậy ánh sáng của tình người, lòng yêu nước và khát vọng độc lập giữa bóng tối lịch sử.
Với hơn 30 năm điều tra, khảo sát thực địa tại 19 điểm thuộc 8 tỉnh chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi nạn đói, tác giả và các cộng sự đã xây dựng nên một bức tranh dữ dội, chân thực và đầy xúc động về nạn đói năm 1945 thông qua:
Nước Việt hiện lên tan hoang, nghèo đói, tang tóc. Những cánh đồng phì nhiêu biến thành nơi xác người la liệt, người sống không có sức chôn người chết, mùi tử khí nồng nặc cả vùng quê Bắc Bộ. Người dân ăn rễ cây, rêu đá, vỏ chuối, cầu sinh giữa tuyệt vọng.
