Những kỳ vọng dù là hợp lý hay vô lý, đều làm chúng ta mất cân bằng và mang đến những nỗi đau. Hãy xem xét những kỳ vọng vô lý ảnh hưởng đến chúng ta thế nào. Nếu ngày hôm qua, người bạn đời của bạn không hài lòng với sự lựa chọn trở thành diễn viên của bạn, và hôm nay cũng vậy, thì thật vô lý khi hy vọng rằng anh ấy sẽ thấy hài lòng và hạnh phúc vào ngày mai. Thật không tưởng khi hy vọng anh ấy sẽ vui mừng khi biết bạn đã thể hiện tốt trong buổi thử vai hoặc giành được một vai diễn đáng mơ ước trong một vở kịch. Bạn sẽ chỉ thấy đau khổ khi níu giữ hy vọng này, bởi bạn biết rằng anh ay không hài lòng với sự lựa chọn và nỗ lực theo đuổi mục tiêu của bạn.
Bạn có thể trò chuyện với anh ấy, và hy vọng trong cuộc trò chuyện này sẽ có một điều gì đó đột phá, tạo ra sự thay đổi trong tâm trí và trái tim anh ấy. Bạn có thể phớt lờ anh ấy, bạn có thể rời xa anh ấy, bạn có thể lý luận với anh ấy, bạn có thể nhờ người khác cố gắng nói chuyện và thay đổi ý định của anh ấy, v.v.. Nhưng đừng mong một buổi sáng thức dậy, anh ấy sẽ vui mừng vì bạn là một diễn viên. Nuôi dưỡng kỳ vọng gần như sẽ mang đến cho bạn nỗi đau. Bạn không thể kiểm soát cảm xúc của người khác. Nỗi ước ao rằng bạn có thể làm được điều đó là điều vô lý và hoàn toàn khiến bạn mất cân bằng.
Còn những kỳ vọng hợp lý thì sao? Lấy ví dụ khi bạn kỳ vọng trời sẽ nắng ở bãi biển, nơi mặt trời chiếu sáng 340 ngày một năm? Điều này hợp lý không? Tất nhiên bạn không thể kiểm soát được thời tiết, nhưng nếu dựa theo số liệu thống kê thì hẳn bạn sẽ đón được ánh nắng mặt trời trong kỳ nghỉ của mình. Tại sao bạn không nên tiếp tục mong đợi những thứ như vậy? Bởi thế gian này không “nợ” bạn ánh nắng mặt trời và nó cũng không có nghĩa vụ phải thực hiện điều đó cho bạn. Bạn mong đợi trời sẽ nắng vào ngày bạn đi nghỉ dưỡng là bình thường, nhưng bằng cách ôm ấp “kỳ vọng hợp lý” đó, bạn đã vô tình chuẩn bị cho một tâm thế cảm xúc tiêu cực nếu thời tiết thay đổi và thỉnh thoảng trời sẽ có mưa.
Nếu bạn đến nơi và trời đang mưa, bạn không thể giận bất cứ ai hay buồn bã về điều gì cả. Nếu bạn buồn và tức giận vì sắp trải qua kỳ nghỉ ngắn ngủi khi trời mưa, thì đó là sự tức giận về sự ngắn ngủi của kỳ nghỉ hơn là phản ứng vì trời mưa. Bạn cần mặt trời chiếu sáng để biện minh cho cách bạn đang sống. Đây là ví dụ cho “những kỳ vọng hợp lý” – khi chúng ta gắn bó với điều gì đó vì những lý do thầm kín. Thật lạ nhưng có thật, chúng ta cố gắng xây dựng sự tự tin bằng cách kỳ vọng vào những yếu tố bên ngoài như thời tiết đẹp trong kỳ nghỉ.
Tốt hơn hết là hãy từ bỏ ý tưởng rằng chúng ta có thể kiểm soát bất cứ điều gì, bởi ngay khi chúng ta buông bỏ mong muốn kiểm soát, chúng ta sẽ trở nên trung thực và có khả năng kiểm soát tốt hơn. Khi không gắn mình với những kỳ vọng, dù là kỳ vọng hợp lý, chúng ta buộc mình phải sống trong hiện tại nhiều hơn. Người cần mặt trời chiếu sáng sẽ buồn suốt thời gian đó. Người có thể có mặt ở bất cứ đâu và bình yên với những lựa chọn của cuộc đời sẽ đi dạo trên bãi biển dưới mưa và tận hưởng sự thư thái.
Việc nuôi dưỡng ý định trở thành một người có ích, tự tạo ra ý nghĩa cho cuộc đời mình là điều tuyệt vời và cần thiết. Đồng thời, điều quan trọng là bạn không nên mong đợi gì cả. Nghe tưởng như nghịch lý nhưng không. Bạn quyết định viết một cuốn tiểu thuyết xuất sắc, và bạn không mong đợi gì cả. Bạn quyết định dồn rất nhiều tâm sức vào công việc kinh doanh mới và bạn không mong đợi gì cả. Bạn hy vọng và cầu nguyện rằng album mới ghi lại niềm vui gần đây và những ý tưởng âm nhạc mới và bạn không mong đợi gì cả. Bạn cố gắng nhất có thể và bạn cũng sẵn sàng chấp nhận buông bỏ. Hãy dừng lại và suy ngẫm cho đến khi bạn thực sự hiểu rõ sự khác biệt này. Bằng cách “không mong đợi điều gì, bạn không hề "bỏ cuộc.” Hoàn toàn ngược lại! Bạn đang đưa ra quyết định tập trung vào những gì cần làm hơn là vào kết quả.
Mặc dù cuộc thảo luận này khá ngắn gọn, tôi hy vọng rằng bạn có thể hiểu lý do tại sao bạn cần gạt bỏ những kỳ vọng của mình. Không có gì cần phải kiểm soát. Bạn dựa vào sự hiểu biết về những nguyên tắc và các lựa chọn về công việc để định hình cuộc sống. Bạn không thể kiểm soát việc uống rượu; bạn chọn sự điều độ hoặc tỉnh táo một cách tự trọng. Thay vì cố gắng định hướng hoàn toàn cuốn tiểu thuyết, hãy tận tâm viết và tôn trọng logic của nó. Bạn không kiểm soát con cái mình; bạn yêu thương và giúp đỡ chúng. Bạn không kiểm soát được người bạn đời. Bạn không kiểm soát được dòng chảy giao thông trên đường khi đi làm vào buổi sáng. Bạn không kiểm soát được thói quen tiết kiệm của mẹ hay tính nóng nảy của bố. Hãy từ bỏ ý tưởng rằng bạn có thể kiểm soát bất kỳ điều gì trong số này và thay vào đó hãy quyết tâm sống theo những nguyên tắc ấp ủ của riêng mình, thực hiện công việc mà bạn cho là quan trọng.
Bạn trút bỏ mọi kỳ vọng không phải để trở thành một tu sĩ cô lập và tách biệt, mà để sống cuộc đời như bạn muốn. Loại bỏ những kỳ vọng của bản thân là sự buông bỏ một cách duyên dáng trước những thực tế của cuộc sống và là một sự giải thoát nhẹ nhõm và tuyệt vời.
Trút bỏ kỳ vọng đem lại cho bạn sự hứng khởi, năng lượng và sự hiện diện trong hiện tại nhiều hơn.
- Lược trích từ cuốn sách “10 giây thiền định” của tác giả Eric Maisel do Alpha Books phát hành