Nhiều người trong số chúng ta thường sống đời mình bằng một thái độ rằng mọi thứ đều là hiển nhiên: buổi sáng thức dậy vẫn sẽ có ánh nắng, hơi thở của ta vẫn sẽ đều đặn, người thân vẫn hiện diện, và ta luôn còn đủ thời gian để theo đuổi ước mơ. Thế nhưng, sự thật là chẳng ai có thể đảm bảo rằng ngày mai vẫn sẽ đến. Chúng ta dễ quên rằng sự sống vốn mong manh và bất trắc, rằng chỉ cần một biến cố bất ngờ, như một căn bệnh, một tai nạn, một giây phút lơ đãng tất cả có thể khép lại. Khi ấy, những điều ta cho là quan trọng từ thành công, sự ghi nhận, những chuẩn mực xã hội bỗng chốc hóa thành hư ảo.

Chính trong bối cảnh này, câu chuyện của Anita Moorjani trong “Trở về từ cõi chết”  trở thành một lời thức tỉnh mạnh mẽ. Cô là người đã chạm đến cánh cửa tử thần, đã để cho cái chết cận kề lấy đi mọi thứ: sức khỏe, niềm tin, hy vọng. Nhưng cũng từ chính ranh giới ấy, cô đã tìm thấy một sự thật sâu xa hơn về bản chất con người và sức mạnh chữa lành từ bên trong. Không phải ai cũng có cơ hội quay trở lại sau khi đã đi đến sát lằn ranh cuối cùng. Anita là một trong số ít người may mắn ấy và trải nghiệm của cô mở ra một cách nhìn hoàn toàn khác về sự sống.

Cuốn sách không chỉ là một hồi ký kể lại hành trình thoát khỏi ung thư, mà còn giống như một tấm gương soi rọi cho độc giả rằng liệu chúng ta đang sống thật sự, hay chỉ đang tồn tại trong nỗi sợ hãi và áp lực vô hình? 

Đọc  “Trở về từ cõi chết”, ta buộc phải tự hỏi nếu cái chết đến vào ngày mai, ta có hối tiếc vì đã chưa một lần sống là chính mình?

Trước khi bước vào biến cố lớn nhất đời mình, Anita Moorjani không phải là một nhân vật phi thường, cũng chẳng có gì khác biệt với hàng triệu phụ nữ khác trên thế giới. Cô sinh ra tại Singapore, lớn lên ở Hồng Kông trong một gia đình gốc Ấn Độ, chính vì vậy cô chịu ảnh hưởng của nhiều nền văn hóa cùng lúc: truyền thống Ấn, nếp sống Á Đông, và sự cởi mở phương Tây. Nghe có vẻ phong phú, nhưng thực tế, chính sự đan xen ấy lại khiến tuổi thơ và tuổi trẻ của Anita trĩu nặng những mâu thuẫn. Cô luôn cảm thấy mình phải gánh trên vai quá nhiều kỳ vọng, rằng dù ở trong môi trường nào, cô cũng không bao giờ hoàn toàn “vừa vặn” để được chấp nhận.

Sống trong sự giằng xé ấy, Anita dần hình thành thói quen sống để làm hài lòng người khác. Cô học cách tự điều chỉnh bản thân, che giấu những điều trái tim thật sự khao khát, và tuân theo khuôn mẫu của người khác vạch ra. Cô cố gắng trở thành một “người con ngoan” đúng chuẩn, một người phụ nữ hòa nhập, một nhân viên tận tụy. Nhưng càng cố gắng, cô càng nhận ra một nỗi sợ mơ hồ bủa vây mình: sợ bị phán xét, sợ bị từ chối, sợ không đủ tốt. Những nỗi sợ ấy không chỉ nằm trong suy nghĩ, mà len lỏi vào từng quyết định, từng lựa chọn của cuộc đời.

Rồi một ngày, tất cả những áp lực âm ỉ ấy dồn tụ thành một kết cục khốc liệt. Anita được chẩn đoán mắc ung thư hạch không Hodgkin. Căn bệnh ung thư này không chỉ là một án tử y khoa, mà còn như một tấm gương phản chiếu đời sống tinh thần đã mục ruỗng vì sợ hãi của cô. Bốn năm chống chọi với bệnh tật là bốn năm cơ thể Anita kiệt quệ dần dần: khối u lan rộng, các cơ quan suy yếu, toàn thân phù nề. Cuối cùng, cô chỉ còn là một cái xác biết thở, nằm trên giường bệnh, chờ đợi cái chết. Những ngày tháng ấy, điều ám ảnh cô không chỉ là sự đau đớn thể xác, mà còn là câu hỏi cắn rứt rằng liệu nếu mình chết đi, gia đình có thất vọng không, liệu mình đã sống một cuộc đời đủ đầy ý nghĩa chưa? Chính trong khoảnh khắc gần như buông xuôi ấy, điều kỳ diệu nhất đã xảy ra.

Trong cơn hôn mê kéo dài hơn ba mươi giờ, Anita bước vào một trải nghiệm mà sau này cô mô tả là cánh cửa mở ra một không gian khác của nhận thức. Cô nhìn thấy cơ thể mình bất động trên giường bệnh, trong khi ý thức lại trôi nổi tự do, có thể nghe thấy từng cuộc trò chuyện giữa bác sĩ và gia đình ở ngoài hành lang. Nhưng điều gây chấn động nhất với cô không phải là sự “rời khỏi thân xác” ấy, mà là cảm giác như thể cô được hòa tan vào một đại dương của tình yêu vô điều kiện, một không gian mênh mông ngập tràn ánh sáng, sự bình yên và an lành tuyệt đối. Ở đó, không còn nỗi sợ hãi, không còn phán xét, không còn những gánh nặng về bổn phận hay chuẩn mực. Anita cảm thấy bản chất thật của mình được bộc lộ: một linh hồn thuần khiết, bất tử, và toàn vẹn.

Trong trạng thái đó, cô gặp lại cha mình – người đã mất từ nhiều năm trước và một người bạn thân cũng đã qua đời. Họ xuất hiện không phải như những ảo giác, mà như hiện diện sống động, tràn đầy tình yêu thương. Họ nói với cô rằng: “Con có thể ở lại, nơi đây sẽ mang lại sự bình yên mãi mãi. Nhưng nếu con quay lại, con sẽ mang theo một sứ mệnh: chia sẻ sự thật này với thế giới.”

 Lời nhắn ấy khiến Anita ngập tràn xúc động. Cô bỗng hiểu ra một sự thật rằng căn bệnh của mình không chỉ là vấn đề sinh học, mà là kết quả của một đời sống luôn chìm trong sợ hãi và thiếu tình yêu bản thân. Từng khối u, từng tế bào bệnh tật dường như là minh chứng vật lý cho những năm tháng cô sống xa rời bản chất thật, để cho áp lực xã hội và kỳ vọng người khác điều khiển.

Khoảnh khắc nhận ra điều đó, Anita biết rằng con đường duy nhất để chữa lành là quay trở về với chính mình, là học cách yêu thương và chấp nhận bản thân như vốn có. Tình yêu ấy không phải là sự nuông chiều hay ích kỷ, mà là cội nguồn của sức mạnh và sự tự do. Với sự giác ngộ này, cô quyết định quay về cơ thể – một quyết định đi ngược lại sức hút bình yên của “thế giới bên kia” nhưng lại mở ra cho có cơ hội viết tiếp một chương đời hoàn toàn khác.

Khi Anita tỉnh lại sau cơn hôn mê, toàn bộ ê-kíp y tế đều bàng hoàng. Chỉ vài giờ trước đó, họ đã tiên lượng cô sẽ khó qua khỏi, thế nhưng cô không chỉ còn sống mà còn bắt đầu có dấu hiệu hồi phục rõ rệt. Điều xảy ra sau đó khiến mọi người càng thêm kinh ngạc: trong vòng bốn ngày, các khối u trong cơ thể cô thu nhỏ đến bảy mươi phần trăm. Chỉ vài tuần sau, cơ thể Anita hoàn toàn sạch bóng tế bào ung thư. Những tấm phim chụp, kết quả xét nghiệm, và cả đôi mắt hoài nghi của các bác sĩ đều xác nhận một sự thật tưởng như không thể: căn bệnh đã biến mất.

Trước trường hợp kỳ lạ này, y học đưa ra nhiều giả thuyết, từ tác động tâm lý mạnh mẽ đến hệ miễn dịch cho đến những phản ứng bất thường nhưng hiếm hoi của cơ thể. Song, chính các bác sĩ điều trị cũng phải thừa nhận rằng tốc độ và mức độ hồi phục của Anita vượt ngoài khả năng giải thích của khoa học thông thường. Điều họ không thể nhìn thấy bằng kính hiển vi, nhưng Anita cảm nhận được rất rõ ràng, chính là sự thay đổi tận gốc rễ bên trong tâm hồn cô.

Nếu trước kia Anita là một người phụ nữ luôn sống trong sợ hãi, sợ ánh nhìn của người khác, sợ thất bại, sợ không xứng đáng, thì nay cô trở thành một con người khác hẳn: an nhiên, tự do, và tràn đầy niềm vui sống. Cô hiểu rằng điều đã cứu sống mình không chỉ là y học, mà là sự chuyển hóa sâu sắc từ bên trong. Khi tâm trí giải phóng khỏi nỗi sợ, cơ thể cũng tự tìm thấy cách tự chữa lành. Anita tin rằng nếu tiếp tục sống trong sợ hãi, căn bệnh có thể quay lại bất cứ lúc nào; nhưng nếu sống trong tình yêu và sự tự do, cơ thể sẽ duy trì trạng thái khỏe mạnh tự nhiên.

Chính từ niềm tin ấy, Anita bắt đầu hành trình mới, không còn là bệnh nhân chiến đấu với ung thư, mà là một người kể chuyện, một chứng nhân cho sức mạnh tinh thần con người. Cô viết  “Trở về từ cõi chết” không phải để phô trương về một phép màu, mà để nói rằng phép màu thật sự nằm trong chính mỗi người. Câu chuyện của cô không kết thúc ở giường bệnh, mà mở ra một cuộc đời mới, nơi sự thật lớn nhất được lan tỏa rằng tình yêu bản thân và sự sống chân thật mới chính là liều thuốc chữa lành vĩ đại nhất.

Điều đọng lại sau khi gấp lại cuốn “Trở về từ cõi chết” không chỉ là câu chuyện cá nhân của Anita, mà còn là những thông điệp có thể áp dụng cho bất kỳ ai đang sống trong thế giới đầy áp lực này. Trước hết, cô khẳng định rằng tình yêu bản thân chính là gốc rễ của mọi sự chữa lành. Bệnh tật, suy sụp tinh thần hay nỗi sợ hãi đều phần nhiều bắt nguồn từ việc ta không biết chấp nhận và yêu thương chính mình. Xã hội thường dạy chúng ta rằng yêu bản thân là ích kỷ, rằng phải hy sinh, phải làm hài lòng người khác mới xứng đáng. Nhưng Anita chỉ ra rằng ngược lại, chỉ khi biết tự yêu mình, ta mới đủ đầy để trao tình yêu cho người khác một cách trọn vẹn.

Từ nhận thức ấy, cô đi xa hơn để nhấn mạnh rằng mỗi người hãy sống từ niềm vui, chứ đừng sống từ nỗi sợ. Trong suốt nhiều năm, Anita cũng như biết bao người khác, đưa ra hầu hết các quyết định của đời mình từ nỗi sợ: sợ thất bại, sợ bị chê bai, sợ không đạt kỳ vọng. Chính điều đó khiến cô ngày càng xa rời bản chất thật. Sau trải nghiệm cận tử, cô nhận ra rằng sống vì nỗi sợ chỉ dẫn đến khổ đau, còn sống trong niềm vui mới là con đường dẫn đến sự chữa lành thật sự.

Một thông điệp nữa là cái chết không phải dấu chấm hết. Những gì Anita trải qua cho thấy sự sống vẫn tiếp diễn dưới một hình thức khác. Cái chết, thay vì là sự kết thúc, lại là cánh cửa mở ra một không gian khác, rộng lớn và an lành hơn. Khi ta hiểu rằng cái chết không đáng sợ, ta sẽ bớt ám ảnh, bớt lo âu, và biết cách trân trọng từng khoảnh khắc của hiện tại hơn.

Và sau cùng, Anita nhấn mạnh đến sự kết nối của toàn thể. Không ai tồn tại một mình. Chúng ta là một phần của một trường năng lượng bao la, được kết nối bằng tình yêu với vũ trụ và với nhau. Khi ý thức được điều này, ta học cách sống khiêm nhường, biết ơn, bớt phán xét, và trân trọng sự gắn bó thiêng liêng giữa con người với con người.

Những thông điệp này không phải là những lời khuyên sáo rỗng hay những khẩu hiệu truyền cảm hứng nhất thời. Chúng được chứng minh bằng chính trải nghiệm sinh tử của một con người đã đi đến tận cùng cái chết và quay trở lại để kể cho chúng ta nghe. Và cũng bởi vậy, chúng mang trong mình sức nặng của sự thật.

 “Trở về từ cõi chết” là một cuốn sách khó có thể đọc hời hợt. Nó không phải tiểu thuyết giải trí, cũng không phải cẩm nang chữa bệnh. Nó là lời kể chân thực, vừa mang tính hồi ký, vừa mang tính triết học, vừa như một lời nhắn nhủ. Đọc cuốn sách này, ta như được mời gọi nhìn lại chính mình xem ta đang sống như thế nào, ta có thật sự yêu thương bản thân, ta có đang để nỗi sợ điều khiển mọi quyết định?

Anita Moorjani đã suýt đánh mất sự sống để rồi nhận ra: cuộc đời không nên được sống trong sợ hãi. Cuộc đời là để tận hưởng, để yêu thương, để tự do. Và ta không cần phải chờ đến khi cận kề cái chết mới có thể sống như vậy. Ta có thể bắt đầu ngay hôm nay, bằng cách tha thứ cho chính mình, ôm lấy chính mình, và lựa chọn niềm vui thay vì sợ hãi.

Trong thời đại mà bệnh tật, áp lực tinh thần, và sự so sánh xã hội đang khiến nhiều người kiệt sức, “Trở về từ cõi chết” giống như một ngọn đèn, soi rọi con đường trở về với chính mình. Nó không hứa hẹn một phép màu, nhưng nó chứng minh rằng phép màu thật sự nằm trong chính trái tim và tinh thần của mỗi người.

Và có lẽ, đó chính là món quà lớn nhất mà Anita đã mang lại: nhắc chúng ta rằng sự sống vốn dĩ mong manh, nhưng nếu sống thật sự, nó sẽ trở nên vô giá.

- Trạm Đọc

- Minh Hằng